Khói lam chiều
Gió cuối xuân vương vương,
quyện loang trên tàn cây cao cao qua con đường thăm thẳm. Vài giọt mưa ươn ướt,
phơn phớt cánh đồng lúa vàng đang vào mùa. Màu hoa đỏ ẩn mình chực chờ bung nở.
Mỗi độ hạ về, lòng tôi miên man theo những sợi khói lam chiều bảng lảng, nuôi
kí ức tuổi thơ lớn dần nơi miền quê thanh bình êm ả.
Tuổi thơ đâu dễ quên với tháng
ngày bên ruộng đồng nghe gió hát, thả diều bay. Chiều chiều bơi xuồng trên sông
hái bông lục bình về chấm mắm kho, món ăn đặc sản không thể thiếu của người
miền Tây sông nước. Những ngày hè được tự do cùng đám bạn đi nhặt nhạnh
từng bông lúa, mò cua, bắt cá,… Đôi lần tập tành với chiếc lưỡi hái cong queo
bắt chước người lớn gặt lúa, vì sơ ý nên kết quả là một vết sẹo sâu hút nơi
ngón tay út mang theo đến tận bây giờ.
Thời gian đâu đứng yên để con
người ngâm ngấm kỉ niệm. Tuổi thơ ra đi với bộn bề sách vở nơi đô thành, nhưng
màu nắng chiều quê ấm mãi từng bước chân, sợi khói mong manh buột chặt tâm hồn.
Bóng dáng mẹ hiền, tần tảo trong chiếc áo bà ba bạc sờn vì sương nắng. Chiếc
nón bung vành thâm lá căng phồng mỗi khi gió chướng về trên đôi tay già nua của
bà. Hạt lúa ngoan hiền, nằm yên trong bao trên vai cha xuống bến. Bao nhọc nhằn
gian khó nuôi ước mơ bay cao bay xa phảng phất trong mùi của đất của quê hương.
Trên cánh đồng xa, chiều nay
ai thả khói thơm nồng, lòng tôi chợt nhớ màu khói thân quen như người bạn tri
âm cùng tôi trải qua bao vui buồn nơi chôn nhau cắt rốn. Chẳng hiểu sao mỗi khi
gửi ánh mắt mênh mang theo sợi khói bay bay trong chiều, tôi thấy lòng mình
bình yên lạ. Thi thoảng cũng bâng bâng quơ quơ ngẫm ngợi những mong manh dễ vỡ
trong tình yêu, cuộc sống của một kiếp người. Ấy vậy mà, tôi lại yêu thích nó
như không gì có thể mong manh hơn để thay thế, chẳng hiểu vì đâu, hay vì khói
lam cũng chính là cái tên đang mang trên người.
Có một chiều trên đê, khói đốt
đồng se sẽ làm mắt cay cay, tôi thỏ thẻ bên tai mẹ, mẹ ơi! Nếu ngày nào đó
không còn được ngắm hoàng hôn quyện trong màu khói bay lên, hòa cùng lời bài ca
vọng cổ “ Bên dòng sông Vàm Cỏ” được ngân vang sâu trầm của nghệ sỹ Thanh Tuấn,
có lẽ mọi thứ trở nên vô vị mẹ nhỉ! Mẹ mắng yêu, con gái bao giờ cũng lãng mạn,
như thế cuộc đời chẳng bình yêu đâu. Rồi mẹ nói tiếp, có thể đến một lúc nào
đó, thời gian và công việc hay nhiều thứ khác vây quanh, khi đó con sẽ suy nghĩ
khác hơn. Tôi yêu màu khói lam chiều, hồn quê tôi đó bấy nhiêu yên bình.
Một thời vô tư cùng lũ bạn nơi
miền quê đã nằm yên một góc cạnh quãng đường nhập nhằng bon chen, ngum ngúm vị
đời đăng đắng, thế đấy mà mỗi khi tình cờ bắt gặp đâu đó những sợi khói lam
chiều dìu dịu bay lên giữa cánh đồng xa ngái là phút chốc gợi buồn gợi nhớ, kí
ức từ đâu ùa về choáng ngợp không gian. Xung quanh duy nhất một màu, sừng sực
một mùi... mùi của đất của quê hương.
Trương Diễm Phiến
Nguồn: Tạp chí
Văn nghệ, số 80 (tr.38) tháng 5, năm 2018.
